จุดกำเนิดของถุงรีทอร์ท เพื่อความสะดวกและการรักษาคุณภาพอาหาร

รีทอร์ท (Retort) มาจากกระบวนการให้ความร้อนภายใต้แรงดันสูง (Thermal Sterilization) ซึ่งมีจุดประสงค์เพื่อทำลายเชื้อจุลินทรีย์ทุกชนิดที่อาจทำให้อาหารบูดเสีย เช่น แบคทีเรีย รา และสปอร์ โดยไม่ต้องพึ่งการแช่เย็นเลย กระบวนการนี้ใช้ความร้อนสูงระดับ 121°C – 135°C เป็นเวลาหลายนาที เพื่อให้อาหารคงคุณภาพทั้งรสชาติ สี และกลิ่นได้ยาวนาน

บรรจุภัณฑ์ที่สามารถทนต่อสภาวะดังกล่าวได้คือ ถุงรีทอร์ท (Retort Pouch) ซึ่งเริ่มต้นจากการพัฒนาเพื่อใช้กับกองทัพในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 โดยมีเป้าหมายเพื่อให้ทหารสามารถพกอาหารที่เก็บได้นานโดยไม่ต้องพึ่งตู้เย็น แต่ยังคงรสชาติสดใหม่และปลอดภัยต่อการบริโภค นอกจากจะช่วยรักษาอาหารแล้ว ถุงรีทอร์ทยังช่วยลดน้ำหนัก เพิ่มความสะดวกในการขนส่ง และกลายเป็นต้นแบบของบรรจุภัณฑ์อาหารสำเร็จรูปในยุคต่อมา

การต่อยอดของถุงรีทอร์ทในยุคสมัยใหม่ ด้วยประโยชน์การใช้งานที่มากขึ้น

จากถุงที่ถูกสร้างขึ้นเพื่อความอยู่รอดของทหารในสนามรบ ถุงรีทอร์ทได้กลายมาเป็นนวัตกรรมที่ปฏิวัติวงการอาหารทั่วโลกอย่างแท้จริง เมื่อเทคโนโลยีการผลิตและการฆ่าเชื้อพัฒนาไปพร้อมกับความต้องการของ      ผู้บริโภคยุคใหม่ บรรจุภัณฑ์ชนิดนี้จึงไม่ได้เป็นเพียงซองบรรจุอาหารอีกต่อไป แต่กลายเป็นส่วนหนึ่งของระบบโลจิสติกส์ที่ช่วยลดต้นทุนพลังงาน ลดการปล่อยคาร์บอน และยืดอายุสินค้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ

1. ลดต้นทุนโลจิสติกส์และพลังงานในการขนส่ง

หนึ่งในข้อได้เปรียบสำคัญของถุงรีทอร์ท คือ น้ำหนักเบากว่ากระป๋องโลหะถึง 60–70% ทำให้การขนส่งสินค้าปริมาณเท่ากันใช้พลังงานเชื้อเพลิงน้อยลงมาก โดยงานวิจัยจาก Flexible Packaging Association (FPA, 2020) ระบุว่าการเปลี่ยนจากบรรจุภัณฑ์กระป๋องโลหะมาใช้ถุงรีทอร์ทช่วยลดน้ำหนักบรรจุภัณฑ์ต่อหน่วยสินค้าได้เฉลี่ย 80% และสามารถลดต้นทุนการขนส่งรวมได้ราว 25 – 30% ต่อรอบการขนส่ง

2. ประหยัดพลังงานในการผลิตบรรจุภัณฑ์

ถุงรีทอร์ทใช้วัสดุหลายชั้น เช่น PET  Nylon และ CPP ที่ต้องการพลังงานในการขึ้นรูปน้อยกว่าเหล็กหรืออะลูมิเนียมที่ใช้ทำกระป๋อง การผลิตถุงพลาสติกชนิดนี้จึงใช้พลังงานลดลงเฉลี่ย ประมาณ 70 – 80% ต่อหน่วยบรรจุภัณฑ์

3. ยืดอายุอาหาร ลดการสูญเสียในห่วงโซ่อาหาร

เนื่องจากถุงรีทอร์ทสามารถเก็บอาหารได้โดยไม่ต้องแช่เย็น ทำให้ลดการสูญเสียพลังงานในระบบคลังสินค้าและขนส่งเย็น (Cold Chain) ได้อย่างมาก โดยข้อมูลจาก FAO (Food and Agriculture Organization) ระบุว่าการใช้บรรจุภัณฑ์ที่มีอายุเก็บนานสามารถลดของเสียจากอาหาร (Food Waste) ได้เฉลี่ย 20 – 25% ในกลุ่มสินค้าประเภทอาหารสำเร็จรูป ซึ่งไม่เพียงช่วยลดค่าใช้จ่ายในการผลิตซ้ำ แต่ยังลดภาระต่อสิ่งแวดล้อมในภาพรวมด้วย

4. สะดวกและปลอดภัยสำหรับผู้บริโภคทุกกลุ่ม

ถุงรีทอร์ทสามารถเปิดฉีกและอุ่นได้อย่างรวดเร็ว เหมาะกับทั้งผู้บริโภคทั่วไปและสถานการณ์เฉพาะ เช่น ภารกิจทหาร การช่วยเหลือผู้ประสบภัย หรือการเดินทางระยะไกล

คุณสมบัติในการคงรสชาติและโภชนาการของอาหารหลังผ่านกระบวนการฆ่าเชื้อ ทำให้ผู้บริโภคมั่นใจได้ในความปลอดภัยแม้เก็บในอุณหภูมิห้อง

ถุงรีทอร์ทจะมีต้นทุนการผลิตสูงกว่าถุงพลาสติกทั่วไปหลายเท่า ทั้งจากการใช้วัสดุหลายชั้น กระบวนการฆ่าเชื้อแรงดันสูง และมาตรฐานการควบคุมคุณภาพที่เข้มงวด แต่ในเชิงอุตสาหกรรมแล้ว ถุงชนิดนี้กลับถูกมองว่าคุ้มค่าในระยะยาว  เพราะให้ผลตอบแทนกลับมาหลายด้าน ทั้งในมิติของประสิทธิภาพ การลดความเสี่ยง และการเพิ่มมูลค่าทางการตลาดของสินค้า

• การลงทุนที่ลดความสูญเสียในห่วงโซ่

ต้นทุนของถุงรีทอร์ทสูงกว่าถุงทั่วไปเฉลี่ยราว 3–5 เท่า แต่ด้วยคุณสมบัติที่สามารถเก็บอาหารได้โดยไม่ต้องพึ่งการแช่เย็น จึงช่วยลดค่าใช้จ่ายในระบบคลังสินค้าและขนส่งแบบ Cold Chain ซึ่งในหลายกรณีมีต้นทุนสูงกว่าตัวบรรจุภัณฑ์หลายเท่าตัว

• เพิ่มโอกาสทางการตลาดและการส่งออก

อีกเหตุผลที่ทำให้ผู้ผลิตอาหารเลือกใช้ถุงรีทอร์ท คือ ความสามารถในการขนส่งข้ามประเทศโดยไม่ต้องใช้ตู้แช่เย็น โดยเฉพาะอาหารประเภทแกงไทย ซุป หรือซอส ซึ่งมีส่วนผสมของกะทิและน้ำมัน ทำให้บูดง่ายเมื่ออยู่ในอุณหภูมิสูง ซึ่งสามารถขยายโอกาสทางการตลาดไปสู่ประเทศที่ไม่มีระบบขนส่งเย็นพร้อมใช้งาน

• สร้างมูลค่าเพิ่มด้วยภาพลักษณ์คุณภาพสูง

ในมุมผู้บริโภค ถุงรีทอร์ทถูกมองว่าเป็นบรรจุภัณฑ์ที่มีมาตรฐานใกล้เคียงอาหารกระป๋อง แต่ดูทันสมัยและพกพาสะดวกกว่า ทำให้สินค้าที่ใช้ถุงรีทอร์ทจึงสามารถตั้งราคาขายได้สูงกว่าเฉลี่ย 10 – 15% เมื่อเทียบกับสินค้าประเภทเดียวกันในบรรจุภัณฑ์ทั่วไป เพราะสื่อถึงความปลอดภัย ความสะอาด และความพรีเมียม ซึ่งเป็นคุณค่าที่ผู้บริโภคยินดีจ่ายเพิ่ม

บรรจุภัณฑ์ถุงรีทอร์ท Hoei เพื่อโลกของธุกิจอาหารยุคใหม่

ถุงรีทอร์ทเป็นบรรจุภัณฑ์ที่เกิดจากผลลัพธ์ของการคิดอย่างรอบด้าน ระหว่างความปลอดภัยของอาหารและความคุ้มค่าของระบบการผลิต ด้วยคุณสมบัติอันโดดเด่นที่ช่วยให้เก็บอาหารได้ยาวนานโดยไม่ต้องแช่เย็น ถุงชนิดนี้ได้เปลี่ยนแนวคิดของอุตสาหกรรมอาหารไปอย่างสิ้นเชิง ทั้งในแง่ของประสิทธิภาพการจัดเก็บ การขนส่ง และการลดการสูญเสียในห่วงโซ่อาหาร

ถุงรีทอร์ทไม่ได้เป็นเพียงทางเลือกของผู้ผลิตรายใหญ่เท่านั้น แต่ยังเปิดโอกาสให้ธุรกิจขนาดกลางและเล็กสามารถสร้างสินค้าที่มีอายุจำหน่ายยาวขึ้น เพิ่มพื้นที่การขายไปยังตลาดต่างประเทศได้โดยไม่ต้องพึ่งระบบขนส่งแบบเย็น ทั้งยังช่วยลดการสูญเสียจากอาหารที่หมดอายุระหว่างการขนส่ง ซึ่งในระยะยาวถือเป็นการลดต้นทุนที่คุ้มค่ากว่าการผลิตซ้ำ และยังสะท้อนแนวคิดของผู้ผลิตที่ให้ความสำคัญกับคุณภาพและความปลอดภัยของผู้บริโภคในทุกขั้นตอนสำหรับธุรกิจอาหารที่ต้องการยกระดับมาตรฐานด้านความปลอดภัยและคุณภาพของสินค้า Hoei ให้บริการ ถุงรีทอร์ทที่ผ่านการออกแบบและผลิตตามมาตรฐานอุตสาหกรรมอาหารสากล สามารถรองรับการใช้งานในกระบวนการฆ่าเชื้อแรงดันสูง (Retort Process) ได้อย่างปลอดภัย เหมาะสำหรับทั้งผลิตภัณฑ์อาหารสำเร็จรูป เครื่องปรุง หรือซอสต่าง ๆ ที่ต้องการอายุเก็บยาวนานโดยไม่สูญเสียรสชาติและคุณค่า